-
1 әрле-бирле
нареч.1) взад и вперёд; туда́ и сюда́ (с глаголами движения; ходить, прогуливаться, разгуливать)әрле-бирле йөгерү — бе́гать туда́-сюда́
2) пове́рхностно, ко́е-ка́к, как попа́ло ( убирать комнату)3) ме́льком, вскользь, бе́гло ( просмотреть рукопись)••әрле-бирле йөрү (сугылу) — замета́ться, слоня́ться, мота́ться, ты́каться туда́-сюда́, шныря́ть ( в толпе)
әрле-бирле килү — суети́ться, бе́гать туда́ и сюда́, снова́ть
-
2 әрле-бирле
-
3 әрле-бирле йөрү
глслоняться -
4 әрле-бирле
hierhin und dahin; vor und zurück -
5 әрле-бирле
нар. 1) туда-сюда, взад и вперёд 2) немножко, как попало ▪ ärle-birle yörergä (suğılırğa) слоняться -
6 арлы-бирле
см. әрле-бирле -
7 ходить из угла в угол
әрле-бирле йөренү, ишекле-түрле йөренү -
8 взад и вперёд
әрле-бирле; артка-алга -
9 ärle-birle
-
10 заметаться
сов.әрле-бирле йөри башлау; үрсәләнеп йөри башлау, әрле-бирле сугылу -
11 побродить
-
12 сновать
несов.1) ( что), текст. киләп сару, буй сару, озату, буй җебе озату( туку эшендә)2) перен. әрле-бирле йөрү, тыз-быз йөрү, киләп сару -
13 шнырять
несов.; разг.әрле-бирле йөрү, йөренеп тору -
14 йөгерү
I неперех.1) в разн. знач. бе́гать/бежа́ть || бег; пробе́жкайөгерү тизлеге — ско́рость бе́га
ерак арага йөгерү — бежа́ть на дли́нную диста́нцию
вакыт туктаусыз йөгерә — вре́мя бежи́т безостано́вочно
поезд һаман алга йөгерә — по́езд всё бежи́т вперёд
күзләр китап юлларыннан йөгерәләр — глаза́ бе́гают по стро́чкам кни́ги
иртә саен ишегалдына йөгерергә чыгу — ка́ждое у́тро выходи́ть во двор на пробе́жку
2) в знач. нареч. йөгереп бего́м, бы́стройөгереп аның янына килү — бего́м прибежа́ть к нему́
йөгереп баскычтан менеп китү — бего́м подня́ться по ле́стнице
3) в разн. знач.а) бежа́ть, побежа́тьярдәмгә йөгерү — бежа́ть на по́мощь
таулардан гөрләвекләр йөгерде — с гор побежа́ли ручьи́
җәрәхәтеннән кан йөгерә — из ра́ны бежи́т кровь
б) перен. пробежа́тьбөтен тәнгә кискен салкын йөгерде — по всему́ те́лу пробежа́л о́стрый хо́лод
йөзенә сагыш күләгәсе йөгерде — по лицу́ пробежа́ла тень тоски́
тимерчыбыклар буйлап ток йөгерә — по провода́м бежи́т ток
4)а) убега́ть/убежа́ть, побежа́ть к кому-л.; чему-л. или куда, за кем, за чемиртә саен су буена йөгерү — ка́ждое у́тро убега́ть к ре́чке
доктор чакырырга йөгерү — побежа́ть за до́ктором
китапханәгә йөгерү — побежа́ть в библиоте́ку
б) убега́ть/убежа́ть; забега́ть/забежа́тьурманга йөгерү — забежа́ть в лес
саубуллашмыйча йөгерү — убежа́ть не прости́вшись
5) разбега́ться/разбежа́тьсябуталышып, төрле якка йөгерү — растеря́вшись, разбежа́ться
6) прям.; перен. бе́гатьәрле-бирле йөгерү — бе́гать взад и вперёд (туда́ и сюда́); беготня́
көн-төн хуҗалык эшләре белән йөгерү — день и ночь бе́гать по хозя́йственным дела́м
кызлар артыннан йөгерү — (прост.) бе́гать за де́вушками
•- йөгерә бирү
- йөгерә-йөгерә ару
- йөгерә-йөгерә арып бетү
- йөгерә-йөгерә хәлдән таю
- йөгереп алу
- йөгереп ару
- йөгереп тую
- йөгереп әйләнү
- йөгереп әйләнеп чыгу
- йөгереп бару
- йөгереп барып җитү
- йөгереп барып кайту
- йөгереп барып килү
- йөгереп барып керү
- йөгереп йөргәләү
- йөгереп йөрү
- йөгереп кайту
- йөгереп кайтып керү
- йөгереп качу
- йөгереп керү
- йөгереп кереп китү
- йөгереп килеп
- йөгереп барып
- йөгереп килеп җитү
- йөгереп килеп җыелу
- йөгереп килү
- йөгереп китеп бару
- йөгереп китү
- йөгереп күчү
- йөгереп менү
- йөгереп менеп китү
- йөгереп таралу
- йөгереп таралышу
- йөгереп тору
- йөгереп төшү
- йөгереп төшеп китү
- йөгереп туктау
- йөгерүдән туктау
- йөгереп узу
- йөгереп узып китү
- йөгереп үтү
- йөгереп үтеп китү
- йөгереп чыгу
- йөгереп чыгып китү
- йөгерергә тотыну
- йөгерергә керешү II неперех.1) покрыва́ться, покры́ться чем-л.яшеллек йөгерү — покры́`ться зе́ленью (о лесе, деревьях, земле)
офыкка алсу кызыллык йөгерә — горизо́нт покрыва́ется ро́зово-кра́сным цве́том
тәрәзәгә бәс йөгергән — окно́ покры́то и́неем
чәчләренә ак йөгергән — во́лосы с про́седью
2) перен. в сочет. с некоторыми сущ. имеет индив. переводыйөзенә кызыллык йөгерде — лицо́ (его́) залило́сь (покры́лось) румя́нцем
күзләренә кан йөгергән — глаза́ на́литы кро́вью
III неперех.күңелгә шатлык йөгерде — се́рдце напо́лнилось ра́достью
случа́ться ( о животных) -
15 йөренү
возвр. от йөрүпроха́живаться, расха́живать || хожде́ниеәрле-бирле йөренү — расха́живать взад и вперёд
ишегалдында сакчы йөренә — во дворе́ проха́живается часово́й
-
16 суета
ж1) (мелочные дела, интересы) юк-бар эш, юк-бар нәрсә2) (хлопоты, беготня) мәшәкать, ыгы-зыгы; ыгы-зыгы килү, ашык-пошык йөрү (йөгерү), әрле-бирле килү• -
17 суетиться
несов.ыгы-зыгы килү, ашык-пошык йөрү (йөгерү), әрле-бирле килү -
18 тыкаться
несов.1) прост. төртелү, бәрелү2) перен. ( беспорядочно двигаться) бәргәләнеп йөрү; кысылу, тыгылу• -
19 ходить
несов.1) йөрү, йөреп тору2) йөрү, бару, барып йөрү3) ( о средствах транспорта) йөрү4) йөрү; таралу5) разг. (шататься, дрожать) селкенү, селкенеп тору6) ( о часах) йөрү7) за кем-чем (заботиться, ухаживать) карау, күзәтү8) киеп йөрү9) ( в игре) йөрү, чыгу10) (пребывать в каком-л. состоянии) йөрү11) (быть кем-л.)... булып эшләү12) разг. ( испражняться) тышка чыгу, тәрәт итү•- ходить на задних лапках
- ходить по струнке -
20 расходиться
I1. сов.; разг.йөрөй башлау, арлы-бирле йөрөй башлау, (үрле-түбәнле) йөрөргә тотоноу2. сов.; разг.йөрөп (йөрөй-йөрөй) ҡыҙып китеү, йөрөргә күнегеп (өйрәнеп) китеүрасходиться за день — көнө буйы йөрөп, ҡыҙып китеү
3. сов.; разг. перен.ҡыҙып (ҡотороп, ярһып) китеүIIнесов. см. разойтись
См. также в других словарях:
әрле-бирле — АРЛЫ БИРЛЕ – рәв. сөйл. 1. Бер ары, бер бире. Төрле якка, тегеләй дә болай әрле бирле селкеп, талган кулларын язды 2. Тегеннән моннан, әз мәз; өстән өстән генә өйне әрле бирле генә җыештыру … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
арлы-бирле — АРЫЛЫ БИРЕЛЕ – рәв. Әле бер, әле икенче юнәлештә, төрле якка, як якка … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ишекле-түрле — Бер ишеккә, бер түргә таба, арлы бирле … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
әвәләү — диал. 1. Нәрсәнең дә булса эчендә яки өстендә әйләндерә әйләндерә тәгәрәтү 2. Нәр. б. кул белән арлы бирле йөртеп, оештырып йомры яки башка формага китерү. Йоннан, мамыктан, һ. б. тәгәрәтеп, угалап берәр нәрсә эшләү; басу бер пар киез итек әвәләп … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
әүкәләү — диал. 1. Нәрсәнең дә булса эчендә яки өстендә әйләндерә әйләндерә тәгәрәтү 2. Нәр. б. кул белән арлы бирле йөртеп, оештырып йомры яки башка формага китерү. Йоннан, мамыктан, һ. б. тәгәрәтеп, угалап берәр нәрсә эшләү; басу бер пар киез итек әвәләп … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ары-бире — рәв. 1. Арлы бирле, ары да бире. Як якка, төрле якка, алан йолан 2. Тегеләй болай 3. Нин. б. эш хәлнең урынын конкретлаштырмый гына сөйләгәндә кулланыла: кая да булса, анда монда, берәр кая ары бире барасың юкмы?. АРЫ БИРЕЛЕК – Җиренә җиткермичә… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
болгану — 1. (Болгау) 2. БОЛГАНЧЫКЛАНУ – Болганчык хәлгә килү, ком, ләм һ. б. ш. белән катнашу, аралашу 3. Тәртипсез аралашу, чуалу, буталу 4. Арлы бирле килү, ике арада аптырап йөрү 5. күч. Төрле тәртипсезлекләр, ыгы зыгылар, ризасызлыклар туу, чуалыш… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
